Supersnelle ‘modulaire’ sociale woningbouw blijft sterk onderbenut ondanks 1 miljard euro aan budget
Onbekend is onbemind: voorlopig 16 modulaire woningen opgeleverd ondanks raamcontract tot 7.000 stuks
PERSBERICHT
- In Vlaanderen zouden jaarlijks 1.750 nieuwe sociale woningen in een ongezien tempo kunnen worden neergezet via modulaire bouwtechnieken. De Vlaamse regering sloot hiervoor in 2023 een raamovereenkomst voor 1 miljard euro met drie bouwconsortia. Het doel: een versnelling hoger schakelen in sociale woningbouw en de ellenlange wachtlijsten wegwerken.
- In de praktijk slaat die versnelling in de bouw van sociale woningen nog maar weinig aan. Tot nu toe zijn er slechts 16 gebouwd en zitten er 317 in de pijplijn. Van de 42 woonmaatschappijen in Vlaanderen maken er slechts 12 gebruik van de raamovereenkomst.
- “Onbekend is onbemind”, klinkt het bij een van de consortia die modulaire woningen ontwerpt, bouwt en plaatst. “Velen denken dat het nog om ‘containers’ gaat, terwijl het net zéér kwalitatieve, energiezuinige en duurzame woningen zijn. Maar sommige woonmaatschappijen zijn helaas nog niet bekend met de procedure.”
- In aanloop van de Dag van het Sociaal Wonen (komende zondag) schetst het consortium Dethier/Machiels Building Solutions/B+architects de huidige situatie rond modulaire woningbouw. Zondag leidt ze zowel mensen uit de sector als het grote publiek rond in Ter Dauten in het Limburgse Diepenbeek, waar op amper 8 weken tijd 9 modulaire sociale woningen zijn gebouwd.
***
Zo’n 200.000 gezinnen staan op de wachtlijst voor een sociale woning. Reden: een tekort aan sociale woningen. Nochtans ligt een snelle bouwoplossing voor de hand: in 2023 sloot de Vlaamse overheid een raamcontract af van 1,04 miljard euro over vier jaar voor de bouw van modulaire sociale woningen. Concreet kunnen de 42 woonmaatschappijen in Vlaanderen via dit contract rechtstreeks modulaire woningen ‘shoppen’ bij drie topexperten om op die manier versneld sociale woningen te realiseren
De woningen worden grotendeels ‘in de fabriek’ gebouwd en vervolgens geassembleerd op de site. Dankzij de Design & Build-aanpak zijn de doorlooptijden vier keer korter. In totaal is het contract goed voor zo’n 5.000 à 7.000 modulaire woningen, afhankelijk van de grootte en het aantal nodige slaapkamers. Dit komt neer op maximaal 1.750 modulaire woningen per jaar. Maar ondanks het raamcontract van €1,04 miljard dat bijna 2 jaar geleden gesloten werd, zijn er tot dusver amper 16 woningen gerealiseerd. In totaal zitten er wel 317 modulaire woningen in de pipeline. Toch is dit echter ver van het vooropgestelde aantal.
Geen ‘containers’, maar woningen volgens nieuwste standaarden
“Het raamcontract ligt er en de kwaliteit is bewezen. Maar het potentieel blijft onderbenut”, zegt Vicky Dethier van het consortium Dethier/Machiels Building Solutions/B+architects. “Om de wachtlijsten merkbaar te verkorten, moet Vlaanderen dringend een versnelling hoger schakelen. Want aan dit tempo zal helaas maximaal 20% van het objectief gerealiseerd worden wanneer het raamcontract afloopt.”
Op dit moment maken slechts 12 van de 42 woonmaatschappijen in Vlaanderen gebruik van het raamcontract. Door koudwatervrees of misvattingen over modulaire bouwtechnieken?
“De tijd dat modulaire woningen containers waren, is allang voorbij. Onze woningen zijn volwaardige, energiezuinige woningen die voldoen aan de nieuwste standaarden. Wie ze bezoekt, merkt dat het verschil met klassieke bouw niet te zien is - behalve in snelheid dan”, zegt Daan Peeters van het consortium Dethier/Machiels Building Solutions/B+architects.
9 sociale woningen in twee maanden tijd
Dat het snel, kwalitatief en kostenefficiënt kan, werd heel recent bewezen in de wijk Ter Dauten in de gemeente Diepenbeek. Daar werden in twee maanden tijd 9 sociale woningen opgetrokken via modulaire woningbouw, met woningmaatschappij Wonen in Limburg (WiL) als opdrachtgever. Vóór het bouwverlof stond er nog helemaal niets op de percelen in Diepenbeek, inmiddels zijn de woningen instapklaar. Naar aanleiding van de allereerste ‘Dag van Sociaal Wonen’ op 12 oktober worden de deuren van de 9 woningen opengezet voor iedereen die ze wil bezoeken.
“Wij zijn bijzonder blij en tevreden dat we op een efficiënte én kwalitatieve manier kunnen bouwen, zodat we het nijpend tekort aan betaalbare woningen sneller wegwerken”, zegt Dries Deferm, voorzitter van van Wonen in Limburg. “Visueel zie je in elk geval geen verschil tussen een klassieke woning en een modulaire woning. Qua kwaliteit hoeven de woningen helemaal niet onder te doen. Ze worden in de best controleerbare omstandigheden geproduceerd.” De woningen zijn overigens energieneutraal en zijn voorzien van een warmtepomp en zonnepanelen.
“Door gebruik te maken van deze Design & Build-methode, is het traject van start tot oplevering heel efficiënt verlopen, met minder inzet van eigen middelen of medewerkers”, aldus Dries Deferm. Ook in Balegem (Oosterzele) zijn recent 7 gelijkaardige modulaire woningen opgeleverd en op dit moment worden ook in Ichtegem 2 modulaire woningen geplaatst.
‘Onbekend is onbemind’
Dat er nog veel onbenut potentieel is, komt ook doordat nog niet elke woonmaatschappij vertrouwd is met het ‘nieuwe instrument’ van het raamcontract met de zogenaamde Design & Build-formule. Al heeft het consortium er een goed oog in om daar danig verandering in te kunnen brengen.
“Onbekend is onbemind. Soms is men gewoonweg nog niet op de hoogte van de mogelijkheden. Daarom willen we vooral een positieve oproep lanceren en de voordelen van modulaire sociale woningbouw in alle openheid tonen. We zetten daarom nu zondag de deuren open van onze recent gerealiseerde woningen in Diepenbeek”, aldus Vicky Dethier.
PERSCONTACT
Bart Boterman (Story Forward) - 0497 41 15 16 - bart@weforward.be
